มะเร็งเต้านม เป็นหนึ่งในโรคที่ผู้หญิงทั่วทั้งโลก รวมทั้งในไทย เผชิญอยู่หลายครั้ง และยังคงเป็นหัวข้อสำคัญทั้งยังด้านสาธารณสุข การดูแลรักษา และการดูแลคุณภาพชีวิตของคนเจ็บ ตัวขั้นตอนการรักษาโรคมะเร็งเต้านมในปี 2568 ได้มีการพัฒนาขึ้นอย่างสม่ำเสมอ ทั้งในเรื่องของเทคโนโลยีทางการแพทย์ ทางรักษาผู้เจ็บป่วยเฉพาะบุคคล (personalized medicine) และก็การดูแลร่วมของหลายๆสหสาขาวิชาชีพ หนทางกลุ่มนี้มุ่งมาดให้ไม่เพียงแค่ "หายจากโรค" แต่ว่ายังลดการกลับเป็นซ้ำ ปรับปรุงสมรรถนะการรักษา รวมทั้งพิจารณาถึงผลข้างเคียงที่มีต่อร่างกายและจิตใจของคนเจ็บด้วย
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_0cab51c08d7e4460a6a03239784c987b~mv2.png/v1/fill/w_740,h_419,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/060db7_0cab51c08d7e4460a6a03239784c987b~mv2.png)
บทความนี้จะพาไปตรวจขั้นตอนการรักษาโรคมะเร็งเต้านมที่ทันสมัยในปี 2568 — ตั้งแต่การวิเคราะห์แยกประเภทประเภทย่อย (subtype) การเลือกวิธีผ่าตัดหรือรักษาเสริม เคล็ดวิธีใหม่ๆอย่างฉายแสงข้างในห้องผ่าตัด (IORT) การใช้ยาเคมีบำบัดรักษา ยาต้านทานฮอร์โมน ยามุ่งเป้า และก็ภูมิคุ้มกันบรรเทา รวมถึงการดูแลคุณภาพชีวิตหลังการดูแลรักษา เพื่อผู้อ่านเข้าใจวิถีทางต่างๆได้อย่างเป็นธรรมชาติ เข้าใจง่าย และสามารถนำไปปรับใช้หรือมีความรู้ความเข้าใจเพื่อการสนับสนุนผู้ที่มีการเกี่ยวข้องได้
การวิเคราะห์และแยกประเภทประเภทของโรคมะเร็ง (Subtype)
ก่อนจะมีการเลือกวิถีทางรักษาใดๆจำเป็นต้องตรวจชิ้นเนื้อมะเร็ง แล้วก็ทำการย้อมหรือทดสอบทางห้องทดลองเพื่อตรวจตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน (ER) ตัวรับโปรเจสเตอโรน (PR) โปรตีน HER2 แล้วก็ตัวชี้วัดการเติบโตของเซลล์ดังเช่นว่า Ki‑67 เพราะแต่ละจำพวกมีความประพฤติโรครวมทั้งการโต้ตอบต่อการดูแลและรักษาที่ต่างกัน อาทิเช่น
- Luminal A — มักจะมีตัวรับฮอร์โมน ER/PR เป็นบวก, HER2 เป็นลบ, และก็ Ki-67 ต่ำ
- Luminal B — ER/PR เป็นบวก แต่ว่า Ki-67 สูง หรือ HER2 บางทีอาจเป็นบวก
- HER2‑Positive — ตัวรับ HER2 เป็นบวก ซึ่งควรต้องใช้ยาที่มุ่งเป้า HER2 ร่วมด้วย
- Triple‑Negative (TNBC) — ไม่มีตัวรับ ER, PR หรือ HER2 ซึ่งมักสนองตอบต่อยาเคมีบำบัดรวมทั้งภูมิคุ้มกันมากกว่า
จุดสำคัญของ subtype อยู่ที่การเลือกกรรมวิธีรักษาที่เหมาะสม เช่น ถ้าเป็น Luminal จะใช้ยาต้านทานฮอร์โมนมีบทบาทมากมาย ถ้าเป็น HER2+ จะใช้ยามุ่งเป้า แล้วก็ถ้าเป็น Triple‑Negative บางทีอาจใช้เคมีบำบัดรักษาหรือภูมิต้านทานบำบัด
✨ การผ่าตัดแบบใหม่ที่ไม่ใช่แค่การตัด: รักษาเต้านมได้ ไม่จำเป็นต้องเศร้าใจ
คราวก่อนเวลาได้ยินว่าต้อง "ผ่าตัดเต้านม" คนจำนวนไม่น้อยมักรู้เรื่องว่าจำเป็นที่จะต้องตัดเต้านมอีกทั้งข้างออกเสมอ ซึ่งกระตุ้นแล้วส่งผลให้มีการเกิดความกลัวรวมทั้งเสียความเชื่อมั่นในตัวเองไปเยอะ แต่ในยุคนี้วิถีทางแปรไปมาก แพทย์จะบากบั่นรักษาเต้านมไว้ให้ได้มากที่สุด โดยมองว่าขนาดก้อนโรคมะเร็งอยู่ที่ไหน ใหญ่ขนาดไหน มีการกระจายหรือยัง หากอยู่ในตำแหน่งซึ่งสามารถตัดเฉพาะก้อนออกได้ ก็จะเลือกใช้แนวทางนี้ก่อน
เคล็ดลับใหม่ๆสำหรับเพื่อการผ่าตัด ดังเช่นว่า การผ่าตัดแบบแผลเล็ก ซ่อนรอยแผลไว้ข้างๆหรือใต้ราวนม การผ่าตัดร่วมกับศัลยกรรมตกแต่งทันที ทำให้คนไข้ข้างหลังผ่าตัดยังคงรู้สึกมั่นอกมั่นใจได้ดังเดิม ตรวจมะเร็งเต้านม (https://www.namarak.com/post/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1-2568) ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องคอยจนถึงรักษาหายและหลังจากนั้นก็ค่อยทำศัลยกรรมเสริมในวันหลัง
ยิ่งไปกว่านี้ยังมีการประเมินต่อมน้ำเหลืองหวานใจแร้ว่ามีการกระจายหรือไม่ โดยใช้แนวทาง Sentinel Node Biopsy ซึ่งช่วยลดโอกาสกำเนิดอาการแขนบวมในวันหลัง เป็นอีกหนึ่งทางที่ช่วยทำให้การดูแลและรักษาไม่ทิ้งร่องรอยให้ร่างกายและจิตใจมากเกินไป
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_f64254ee03d5491892454d2c25fd2f8b~mv2.png/v1/fill/w_289,h_162,al_c,q_85,usm_0.66_1.00_0.01,enc_avif,quality_auto/060db7_f64254ee03d5491892454d2c25fd2f8b~mv2.png)
✨ ฉายแสงแบบใหม่ IORT เป็นยังไง ทำไมถึง "ยิงแสง" ตั้งแต่ยังอยู่ในห้องผ่าตัด
ในอดีตกาล ข้างหลังผ่าตัดเต้านมเสร็จแล้ว ผู้ป่วยจะต้องกลับมาเปล่งแสงอีกบ่อยในช่วงนับเป็นเวลาหลายสัปดาห์ บางบุคคลก็ลำบากกับการเดินทาง หรือมีผลข้างๆทางผิวหนังจากการส่องแสงแบบเดิมๆแต่แล้วพอถึงปี 2568 นี้ มีเทคโนโลยีที่เรียกว่า IORT (Intraoperative Radiation Therapy) ซึ่งเป็นการฉายแสงให้เสร็จในระหว่างการผ่าตัดเลย
หมอจะนำเครื่องมือเฉพาะเข้าไปในบริเวณที่ตัดก้อนโรคมะเร็งออก แล้วฉายรังสีจุดนั้นทันที ก่อนที่จะเย็บแผลปิด ซึ่งช่วยลดการเสี่ยงที่เซลล์ของมะเร็งที่อาจหลงเหลือจะกลับมาเติบโตอีกที และยังลดจังหวะต้องเปล่งแสงซ้ำข้างหลังผ่าตัดอีกด้วย
IORT เหมาะสำหรับคนเจ็บบางกรุ๊ป ยกตัวอย่างเช่น มะเร็งในระยะเริ่มต้น ขนาดเล็ก ไม่มีการกระจายไปต่อมน้ำเหลือง แล้วก็จะต้องเข้าขั้นที่แน่นอนที่แพทย์จะประเมิน ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยทำให้คนไข้ไม่ต้องมารับการฉายแสงบ่อยครั้ง และยังช่วยให้จบการดูแลรักษาเร็วขึ้นอีกด้วย
✨ เคมีบรรเทากับฮอร์โมนบำบัดในปี 2568: ไม่ใช่แค่ยา แต่คือศาสตร์เฉพาะบุคคล
ผู้คนจำนวนไม่ใช้น้อยกลัวเคมีบำบัดรักษา เนื่องจากภาพจำของผมตก อาเจียน หมดแรง แต่ที่จริงแล้วเคมีบำบัดในยุคสมัยใหม่ มิได้ใช้กับทุกคน และไม่ได้ยิ่งนักเท่าที่เคย ยาเคมีบรรเทา มะเร็งเต้านม ในปี 2568 ถูกดีไซน์ให้เลือกใช้เฉพาะในกรุ๊ปที่จำเป็นจะต้อง รวมทั้งยังสามารถตรวจยีนหรือระดับความเสี่ยงเพื่อประเมินว่าผู้เจ็บป่วยคนนี้จำต้องใช้เคมีบำบัดหรือไม่
ในรายที่ไม่จำเป็นต้องใช้เคมีบรรเทา หมอบางทีอาจเลือกให้ ยาต่อต้านฮอร์โมน แทน ซึ่งเหมาะสมกับกลุ่มที่มีตัวรับฮอร์โมน อย่างเช่น ER หรือ PR บวก โดยยาจะปฏิบัติภารกิจยั้งการกระตุ้นของฮอร์โมนภายในร่างกายที่อาจทำให้เซลล์มะเร็งเติบโต ยาประเภทนี้จะต้องรับประทานสม่ำเสมอนาน 5‑10 ปี สุดแท้แต่แนวทางรักษา
เดี๋ยวนี้ยังมีการใช้แบบร่วม ดังเช่นว่า เคมีบรรเทาก่อนผ่าตัดเพื่อลดขนาดก้อน (neoadjuvant therapy) และก็หลังจากนั้นจึงค่อยผ่าตัดและก็ตามด้วยยาต้านทานฮอร์โมนอีกครั้ง เพื่อการดูแลและรักษาครอบคลุมมากที่สุด
✨ ยามุ่งเป้าแล้วก็ภูมิต้านทานบำบัดรักษา: นักฆ่าโรคมะเร็งที่เลือกจุดหมายได้ถูกจุด
พวกเรากำลังอยู่ในยุคที่การดูแลและรักษามะเร็งไม่ได้ "ปูพรมยิง" แบบครั้งก่อน แม้กระนั้นกลายเป็นการใช้ยาเจาะจงไปที่จุดหมาย ยามุ่งเป้าหมาย (Targeted therapy) ตัวอย่างเช่น ยาที่ใช้กับคนป่วยกรุ๊ป HER2+ จะไปจับกับโปรตีน HER2 บนผิวเซลล์มะเร็งโดยเฉพาะ ช่วยหยุดการแบ่งตัวของเซลล์โดยไม่ทำลายเซลล์ดีภายในร่างกายมากนัก
ส่วน ภูมิคุ้มกันบำบัดรักษา (Immunotherapy) เริ่มมีหน้าที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆในกรุ๊ปมะเร็งจำพวก Triple Negative ที่ไม่มีฮอร์โมนใดให้ใช้ยาแบบเดิมๆได้ การใช้ยากระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้มาต่อสู้กับเซลล์ของมะเร็งก็เลยเป็นช่องทางที่น่าดึงดูด ยกตัวอย่างเช่น ยากลุ่ม checkpoint inhibitor ที่เริ่มมีงานค้นคว้าวิจัยในไทยเยอะขึ้นเรื่อยๆ มะเร็งเต้านม รวมทั้งใช้ร่วมกับเคมีบำบัดในบางครั้ง
แม้ยากลุ่มนี้จะยังราคาแพงสูง แล้วก็เข้าถึงได้ยากในบางพื้นที่ แต่แนวโน้มเป็นภาครัฐรวมทั้งโรงหมอหลายแห่งเริ่มผลักดันให้ยากลุ่มนี้อยู่ในสิทธิ์ประกันสุขภาพเยอะขึ้น
✨ คุณภาพชีวิตหลังการรักษา: หายแล้ว ดำรงชีวิตต่อให้ดีขึ้นได้จริง
การดูแลรักษาอาจผ่านพ้นไปแล้ว แต่ว่าชีวิตยังจำต้องเดินต่อ คนจำนวนไม่น้อยหลังรักษาหายจากมะเร็งเต้านม อาจรู้สึกยังไม่แน่ใจ ร่างกายอ่อนแอ หรือเกิดภาวะเข้าแทรกบางสิ่งบางอย่าง ยกตัวอย่างเช่น แขนบวมจากการตัดต่อมน้ำเหลือง ลักษณะการเจ็บแผล หรือปัญหาที่เกิดจากทางจิตใจ อาทิเช่น ความกลัวว่าจะกลับมาเป็นอีก
การดูแลข้างหลังการดูแลและรักษาจึงสำคัญไม่แพ้ตอนหวานใจษา ผู้เจ็บป่วยจะต้องมีทีมแพทย์ กายภาพบำบัด และนักจิตวิทยาคอยดูแล บางบุคคลบางทีอาจเข้าโปรแกรมฟื้นฟูแบบครบวงจรที่มีทั้งโภชนาการ การบริหารร่างกายแบบเฉพาะบุคคล รวมถึงการปรับภาพลักษณ์ตัวเอง
กำลังใจจากครอบครัวรวมทั้งคนรอบข้างสำคัญมาก บางบุคคลบางทีอาจไม่ต้องการคำปลอบประโลมใจมาก แต่อยากได้พื้นที่สำหรับการใช้ชีวิตอย่างธรรมดาที่สุดเท่าที่จะเป็นได้
✨ การตรวจติดตามและก็คุ้มครองป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
แม้ว่าจะหายแล้ว แม้กระนั้นหมอก็ยังต้องติดตามอาการผู้เจ็บป่วยต่อเนื่อง เนื่องจากว่ามะเร็งสามารถกลับมาได้ด้านใน 5‑10 ปี หรือแม้กระทั้งต่อไป การพิสูจน์เลือด รูปถ่ายแมมโมแกรม หรือตรวจด้วยอัลตราซาวนด์เป็นระยะก็เลยสำคัญมาก
หมอจะกำหนดตารางตรวจตามลักษณะโรคที่เคยเป็น การเสี่ยง แล้วก็ระยะเวลาหลังการดูแลและรักษา โดยส่วนมากจะตรวจทุก 3‑6 เดือนในตอน 2 ปีแรก แล้วพอหลังจากนั้นก็ค่อยห่างขึ้นเมื่อไม่มีสัญญาณเปลี่ยนไปจากปกติ
นอกเหนือจากนั้น สตรีทั่วๆไปที่ยังไม่เคยเป็นก็ควรจะเริ่มตรวจคัดเลือกกรองตามอายุที่เหมาะสม อาทิเช่น 40 ปีขึ้นไป ถ้าหากมีประวัติครอบครัวควรจะหารือแพทย์เพื่อเริ่มเร็วกว่านั้น
✨ ความคาดหมายใหม่ของเพศหญิงไทย: เมืองจะต้องช่วยอะไร? พสกนิกรควรเริ่มตรงไหน?
ความหวังของผู้ป่วยมะเร็งเต้านมในไทย คือ การเข้าถึงการวินิจฉัยแล้วก็การดูแลรักษาที่เร็วที่สุดและตรงจุดที่สุด ซึ่งก็คืออีกทั้งการมีวัสดุที่ทันสมัย มีแพทย์ผู้ที่มีความชำนาญ และก็ยาที่ต้องสามารถใช้ได้จริงโดยไม่ติดเรื่องงบประมาณ
รัฐบาลควรจะเกื้อหนุนให้มีการกระจายเครื่องแมมโมแกรมไปสู่โรงหมอในระดับอำเภอหรือจังหวัดมากขึ้นเรื่อยๆ เพิ่มจำนวนแพทย์เฉพาะทาง เกื้อหนุนงบประมาณสำหรับยาราคาสูง รวมทั้งเปิดพื้นที่ให้ผู้หญิงเข้าถึงความรู้ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องการตรวจเต้านมด้วยตัวเองตั้งแต่ช่วงวัยรุ่น
ส่วนในระดับประชากร การเริ่มต้นดูแลตัวเอง ตั้งแต่การคลำเต้านมเองเดือนละครั้ง ไปตรวจร่างกายรายปี หรือสนทนาเรื่องโรคมะเร็งเต้านมกับคนที่อาศัยอยู่ภายในครอบครัวให้เปลี่ยนเป็นเรื่องธรรมดา ก็เป็นจุดเริ่มต้นของการลดปริมาณคนป่วยที่เจอโรคในระยะแผ่ขยายได้แล้ว
(https://static.wixstatic.com/media/060db7_383f89f0fcbe4ef5ae102a33b18694f8~mv2.png/v1/fill/w_454,h_454,fp_0.50_0.50,q_95,enc_avif,quality_auto/060db7_383f89f0fcbe4ef5ae102a33b18694f8~mv2.webp)
ในโลกที่เทคโนโลยีก้าวไกล โรคมะเร็งเต้านมไม่ใช่จุดสิ้นสุดของความหวังอีกต่อไป มันเป็นบทใหม่ของชีวิต ที่ถ้าเรารู้จักมันดีพอเพียง เตรียมความพร้อมให้ดี มะเร็งเต้านม เพียงพอ แล้วก็มีระบบสาธารณสุขที่ดีรอเกื้อหนุน เราก็สามารถดำรงชีวิตต่อได้อย่างเต็มเปี่ยม มีคุณภาพ แล้วก็เชื่อมั่น
ติดต่อและอ่านรายละเอียดได้จาก >> https://www.namarak.com/post/แนวทางการรักษาโรคมะเร็งเต้านม-2568 (https://www.namarak.com/post/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B9%87%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A1-2568)
อย่าคอยให้ถึงวันที่สาย เริ่มตรวจคัด มะเร็งเต้านม กรองวันนี้ เพื่อวันพรุ่งที่ปลอดภัยกว่า ❤️